რატომ არის ადამიანი უნიკალური არსება

„მე სიკვდილი ვარ, ქვეყნიერების დამანგრეველი“, განაცხადა ფიზიკოსმა რობერტ ოპენჰაიმერმა, რომელმაც ატომური ბომბის შექმნაში მიიღო მონაწილეობა.

1945 წელს ჰიროსიმასა და ნაგასაკიში ჩამოგდებულმა ორმა ბომბმა დაახლოებით 200 000 იაპონელის სიცოცხლე შეიწირა. არასდროს არცერთ სხვა სახეობას არ ჰქონია ხელთ ამხელა ძალაუფლება, არც ამის მიღწევის შესაძლებლობა.

ატომური ბომბის ტექნოლოგია შეთანხმებულად მოქმედი კოლექტიური გონების წყალობით არსებობს: ასობით მეცნიერი და ინჟინერი საერთო ძალისხმევით მუშაობდა ამის მისაღწევად. ანალოგიური უნიკალური ინტელექტი და ურთიერთთანამშრომლობა უფრო დადებითი გამოგონებების საფუძველიც გახდა,  როგორიცაა მაგალითად თანამედროვე მედიცინა.

განაგრძე კითხვა

ადამიანები არც ისე განსაკუთრებულები არიან, როგორც გგონიათ

კანზის კარგი გემოვნება აქვს. მას ფორთოხალი, ალუბალი და ყურძენი უყვარს.

როცა კანზის რამე უნდა, ამას უთითებს ლექსიგრამაზე, სენსორული ეკრანის მქონე მოწყობილობაზე, სადაც თითოეული სიმბოლო რომელიმე სიტყვას აღნიშნავს. კანზის 500 სიტყვის გამოყენება შეუძლია, ხოლო როცა ესაუბრებიან, რამდენიმე ათასი სიტყვა ესმის.

მას ასევე უყვარს მარშმელოუ. ცეცხლის ასანთებად ასანთს გაკრავს, შემდეგ კი ცეცხლმოკიდებულ ჯოხზე მარშმელოუებს შეათბობს.

კანზი ადამიანი არ არის. ის ადამიანის მსგავსი მაიმუნების ერთ-ერთი სახეობა, ჯუჯა შიმპანზეა (ბონობო), რომელიც შიმპანზეებთან ერთად ყველაზე ახლო ევოლუციური ნათესავია.

განაგრძე კითხვა

3 მტკიცებულება, რომლებიც ევოლუციას ადასტურებენ


150 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში – ჩარლზ დარვინის დროიდან მოყოლებული – ევოლუციის თეორიამ უფრო მეტი კრიტიკა და მკაცრი შემოწმება გაიარა, ვიდრე ნებისმიერმა სხვა მეცნიერულმა იდეამ. ამის შედეგად თეორია მხოლოდ მყარდებოდა უფრო მეტი ახალი მტკიცებულების აღმოჩენის შედეგად. მიუხედავად იმისა, რომ არსებობს მრავალი ადამიანი, ვინც იდეოლოგიური მიზეზების გამო ცდილობს, წარმოაჩინოს, რომ ევოლუცია სამეცნიერო საზოგადოებაში ფართოდ აღიარებული არ არის, რეალურად სიტუაცია საპირისპიროა.

განაგრძე კითხვა

საიდან ვიცით, რომ ევოლუცია რეალურად ხდება?

tree
ევოლუცია ერთ-ერთი უდიდესი თეორიაა მეცნიერებაში. მისი მიზანი სიცოცხლის ახსნაა, უფრო კონკრეტულად კი – როგორ დაუდო პირველმა მარტივმა ცოცხალმა ორგანიზმმა დასაბამი იმ უზარმაზარ მრავალფეროვნებას, რომელსაც დღეს ვხედავთ, ბაქტერიებიდან მუხებამდე და ლურჯ ვეშაპებამდე.

განაგრძე კითხვა

რატომ ვმრავლდებით სექსით?


ფრინველები, ფუტკრები, შიმპანზეები, ადამიანები – ამას ყველანი ვაკეთებთ, მაგრამ მხოლოდ მცირეოდენი თუ იაზრებს, რომ სქესობრივი გამრავლება პირველად იმ სახეობებში გაჩნდა, რომლებიც ჩვენგან ძალიან განსხვავდებოდნენ.

მაშ რომელი სახეობა იყო ეს და როგორ დაიწყო ყველაფერი? რა არის ფრინველებისა და ფუტკრების რეალური ისტორია?

განაგრძე კითხვა

რატომ არსებობს ბოროტება?


ბოროტება თითქოს ყველგანაა ჩვენ გარშემო. ჰიტლერი. რუანდის გენოციდი. ტედ ბანდი. ყოველთვის, როცა ახალ ამბებს კითხულობთ ან ტელევიზორს უყურებთ, ეცნობით მოვლენებს, როცა ერთი ინდივიდის ქცევა მეორეს ზიანს აყენებს.

თანამედროვეობაში ბოროტებას მეტწილად რელიგიური მნიშვნელობა გააჩნია. ის ღვთიური არსების ნების საწინააღმდეგო აზროვნებასა და ქცევებთანაა დაკავშირებული. თუმცა თავდაპირველი მნიშვნელობით ბოროტება უბრალოდ ცუდ, მანკიერ ან სასტიკ რამეს ნიშნავდა.

განაგრძე კითხვა

ყველაზე უცნაური და საშიში ვამპირები ბუნებაში


ვამპირები მითიური არსებები არიან, არა? სიბნელის მოყვარული, სისხლისმწოველი ბოროტმოქმედების შესახებ თქმულებები საუკუნეების განმავლობაში ფართოდ ვრცელდებოდა. ბევრისთვის ნაცნობია ეს უკვდავი ურჩხულები, რისი მიზეზიც დასავლეთ ევროპაში ბალკანეთიდან გავრცელებული ცრურწმენები გახლავთ. აქ მე-18 საუკუნეში ჩვეულებრივი ამბავი იყო ვამპირების შესახებ აგორებული ჭორები მათი საშიში ქმედებების შესახებ. ისეთი ძველი ცივილიზაციები, როგორიცაა ბაბილონი, გვაწვდიან 3800 წლის წინანდელ თქმულებებს სისხლისმსმელ სულებზე. მაგრამ არის თუ არა სიმართლის მარცვალი ამ ლეგენდებში?

განაგრძე კითხვა

რატომ აქვთ ზებრებს ზოლები?


ზებრას ზოლები განუვითარდა აბეზარი მწერების მოსაცილებლად – ასეთია ამ საკითხის შესახებ ყველაზე სრულყოფილი კვლევის დასკვნა.

ზებრების სამივე სახეობას უფრო მუქი ზოლები აქვს, ვიდრე სხვა აფრიკულ ცხოველებს, როგორიცაა კამეჩი და ანტილოპა. ეს ე.წ. „ზოლების გამოცანა” საუკუნეზე მეტხანს იყო თავსატეხი მეცნიერებისთვის, მათ შორის დარვინისთვის, რის შედეგადაც შემუშავდა 5 ძირითადი ჰიპოთეზა: ზოლები იგერიებენ მწერებს, აქვთ კამუფლაჟის ფუნქცია, აბნევენ მტაცებლებს, ამცირებენ სხეულის ტემპერატურას ან ეხმარებიან ცხოველებს სოციალურ ურთიერთობაში.

განაგრძე კითხვა

გასული კვირა მეცნიერებაში [6.01-12.01]


● აღმოაჩინეს ყველაზე ხნიერი გალაქტიკები.
ჰაბლისა და სპიცერის კოსმოსური ტელესკოპების მიერ ერთობლივად განხორციელებულმა დაკვირვებებმა აღმოაჩინა ყველაზე ადრეული გალაქტიკები. ისინი იმ პერიოდში ჩამოყალიბდნენ, როცა ვარსკვლავების ფორმირების პროცესები პიკში შედიოდა. ტელესკოპიდან გალაქტიკები ისეთი ფორმით ჩანან, როგორც 10 მილიარდი წლის წინ იყვნენ. ისინი განსხვავებულია ჩვენს წარმოდგენაში არსებული გალაქტიკებისგან – ზომით პატარები, ყველაზე დიდი კი „ირმის ნახტომის” მეათედი მასის მქონეა. არ გააჩნიათ სპირალური ან ელიფსური ფორმა, არამედ ვარსკვლავების არარეგულარული ფორმის კლასტერებს წარმოადგენენ. აღმოჩენილებს შორის არის 13 მილიარდი წლის 4 გალაქტიკა, რომლებიც „ირმის ნახტომზე” 50-ჯერ სწრაფად ყალიბდებოდნენ. „ნასა” მალე დაიწყებს ადრეული გალაქტიკების უფრო დაწვრილებით შესწავლას, 2018 წელს კი ამ მისიას ჯეიმს ვების კოსმოსური ტელესკოპი განაგრძობს.

განაგრძე კითხვა

2013 წლის მთავარი მეცნიერული სიახლეები


● ღეროვანი უჯრედებით ორგანო შეიქმნა.
პლურიპოტენციური ღეროვანი უჯრედების გამოყენებით მკვლევარებმა შექმნეს მინიატურული ღვიძლი, რომელსაც მეტაბოლიზმის უნარი ჰქონდა. ხოლო როცა თაგვის ორგანიზმში გადანერგეს, შესაძლებელი გახდა მიმოქცევის სისტემასთან დაკავშირება. რატომ არის ეს მოვლენა მნიშვნელოვანი? ორგანოების გადანერგვის ტრადიციული მეთოდის შემდეგ პაციენტს უწევს იმუნიტეტის დამაქვეითებელი წამლების მიღება, რათა ორგანიზმმა ახალ და მისთვის უცხო ორგანოს ბრძოლა არ გამოუცხადოს. ორგანიზმი მას აღიქვამს უცხო სხეულის ნაწილად და შესაბამისად, პოტენციურ საფრთხედ. ამიტომ ოპერაციის შემდგომ სიცოცხლის ბოლომდე წამლების მიღება აუცილებელია გართულებების რისკის შესამცირებლად. ხოლო ახალი მეთოდის დანერგვის შემდეგ ეს საჭირო აღარ იქნება, რადგან ორგანო პაციენტის ღეროვანი უჯრედებით მიიღება და მისივე გენები აქვს.

განაგრძე კითხვა