სამოგზაურო და სათავგადასავლო ფოტოგრაფიის ბლოგმა Capture the Atlas გამოაქვეყნა ირმის ნახტომის ფოტოგრაფიის წლის საუკეთესო ნიმუშები, სადაც მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხიდან დაფიქსირებული ღამის ცის სილამაზე ჩანს.
კრებული 25 საუკეთესო ნამუშევარს მოიცავს. შედეგები ყოველი წლის მაისში ქვეყნდება, რაც ირმის ნახტომზე დაკვირვების სეზონის მიწურულს ემთხვევა.
2022 წლის სია მოიცავს ფოტოებს 12 სხვადასხვა ქვეყნიდან — აშშ, ავსტრალია, ახალი ზელანდია, ჩილე, არგენტინა, ეგვიპტე, საფრანგეთი, ესპანეთი, სლოვენია, სლოვაკეთი, იაპონია და ჩინეთი — გადაღებულს 14 სხვადასხვა ეროვნების მქონე 25 ფოტოგრაფის მიერ.

განაგრძე კითხვა

წარმოსახვითი ექსპერიმენტები ფართოდ გამოიყენება მრავალ დისციპლინაში. მათი მეშვეობით ხდება კომპლექსური სიტუაციების გამოკვლევა, კითხვების დასმა და რთული იდეების გასაგებ კონტექსტში წარმოდგენა. ზოგი მათგანი უბრალოდ მორალურ თავსატეხს წარმოადგენს, ზოგიერთი კი გვიჩვენებს, რამდენად არასრულყოფილია ჩვენი წარმოდგენა სამყაროსა და რეალობაზე.

განაგრძე კითხვა

ეს არის უზარმაზარი შავი ხვრელი, რომელიც ჩვენი გალაქტიკის, ირმის ნახტომის, ცენტრში მდებარეობს. მეცნიერებმა პირველად შეძლეს ამ ობიექტის გამოსახულების მიღება.

ობიექტის სახელია მშვილდოსანი A* და მას მზეზე 4 მილიონჯერ მეტი მასა აქვს.

განაგრძე კითხვა

ნასამ ჰაბლის კოსმოსური ტელესკოპის 32 წლისთავი ერთ კადრში მოქცეული 5 გალაქტიკის შთამბეჭდავი გამოსახულების გამოქვეყნებით აღნიშნა. გალაქტიკათა ამ ერთობლიობას „ჰიქსონის კომპაქტური ჯგუფი 40“ ეწოდება.

ეს ჯგუფი მოიცავს 3 სპირალურ გალაქტიკას, ელიფსურ გალაქტიკას და ლინზისებრ გალაქტიკას. ამ განსხვავებული ტიპის გალაქტიკების ევოლუციური გზა როგორღაც გადაიკვეთა და შედეგად გალაქტიკებით მდიდარი რეგიონი ჩამოყალიბდა.

განაგრძე კითხვა

ㅤ

1917 წლის რევოლუციის შემდეგ რუსეთში სიტუაცია მკვეთრად შეიცვალა. ახალმა პოლიტიკურმა სისტემამ იდეოლოგია და პრაქტიკული შედეგები ყველაფერზე, მათ შორის მეცნიერულ ფაქტებზე, მაღლა დააყენა. ყველაზე კარგად ეს გამოჩნდა სოფლის მეურნეობაში, სადაც მნიშვნელოვანი იყო მეტი საკვების წარმოება ნებისმიერი საშუალებით. ამას ტრაგიკული შედეგი მოყვა საბჭოთა მოსახლეობისა და ნიკოლოზ ვავილოვისთვის, რომელიც რუსეთის უდიდესი გენეტიკოსი გახლდათ. ვავილოვის ბედის გადაწყვეტაში დიდი როლი ითამაშა ტროფიმ ლისენკომ, რომელმაც პოლიტიკური მანიპულაციებითა და ინტრიგებით მოახერხა საბჭოთა გენეტიკის სათავეში ჩადგომა.

განაგრძე კითხვა

შავი ხვრელი უკიდურესად მკვრივი კოსმოსური ობიექტია, რომლისგანაც სინათლეც კი ვერ აღწევს თავს. იდუმალი და ეგზოტიკური შავი ხვრელი გრავიტაციის ბუნების დემონსტრაციას წარმოადგენს: როცა დიდი რაოდენობით მასა იკუმშება საკმარისად მცირე ზომის სივრცეში, შედეგად წარმოქმნილი ობიექტი სივრცისა და დროის ქსოვილს აზიანებს და ე.წ. სინგულარობად გარდაიქმნება. შავი ხვრელის გრავიტაცია ისეთი ძლიერია, რომ შეუძლია ახლომდებარე მატერია თავისკენ მიიზიდოს და შთანთქას.

განაგრძე კითხვა

1900 წელს ბრიტანელმა ფიზიკოსმა ლორდ კელვინმა განაცხადა: „ფიზიკაში ახალი აღარაფერია აღმოსაჩენი. დარჩა მხოლოდ უფრო და უფრო ზუსტი გაზომვების გაკეთება.” შემდეგი 30 წლის განმავლობაში კვანტურმა მექანიკამ და აინშტაინის ფარდობითობის თეორიამ ამ დარგში რევოლუცია მოახდინა. დღესდღეობით ვერცერთი ფიზიკოსი გაბედავს იმის თქმას, რომ სამყაროს შესახებ ჩვენი ცოდნა სრულყოფილთან ახლოს არის. უფრო პირიქით – ყოველი ახალი აღმოჩენა ხსნის უფრო დიდი და ღრმა დილემის პანდორას ყუთს. ქვემოთ მოყვანილია 18 საკითხი, რომლებიც ჯერ კიდევ არ გადაწყვეტილა და ყველაზე საკამათო თემებია თანამედროვე ფიზიკაში.

განაგრძე კითხვა

ცივილიზაციის გარიჟრაჟიდან მოყოლებული ადამიანები მუდმივად აკვირდებოდნენ ვარსკვლავებს. ათასობით წლის განმავლობაში ჩვენი წინაპრები ადგენდნენ ღამის ცის რუკებს და კოსმოსის საიდუმლოებებს მითოლოგიად აქცევდნენ ხოლმე.

ძველი ეგვიპტელებისთვის ვარსკვლავი სირიუსი დიდ როლს თამაშობდა კალენდრის შედგენის საკითხში. ასტროლოგები ვარსკვლავებში ცდილობდნენ ადამიანის ბედისწერის ამოცნობას სულ მცირე ძვ.წ.-ით მესამე ათასწლეულიდან. ალბერტ აინშტაინი კი თვლიდა, რომ სივრცე და დრო ურთიერთდაკავშირებულ უსასრულო სტრუქტურას წარმოადგენდა, რომელიც ყველა მიმართულებით ვრცელდებოდა.

კაცობრიობის ისტორიის გათვალისწინებით, დედამიწის ატმოსფეროს მიღმა სამყაროს კვლევა არც ისე დიდი ხანია, რაც დაიწყო. ნასა 1958 წლის 29 ივლისს დაარსდა და 63 წლის შემდეგ ყოველდღე რაღაც ახალს ვიგებთ ჩვენი სამყაროს შესახებ.

კოსმოსური ხომალდების მცირე არმიისა და მსოფლიოში უძლიერესი ტელესკოპების წყალობით ნასამ გარე სამყაროს საოცრად ლამაზი რეგიონები აღბეჭდა.

განაგრძე კითხვა