თითქმის 50 წლის განმავლობაში ვარაუდობდნენ, რომ სუბატომურ ფიზიკაში ჩვენი ამჟამინდელი ცოდნის მიღმა არსებობს მნიშვნელოვანი ნაწილაკი, მაგრამ ამის დამტკიცება რთული იყო.
თუმცა სიტუაცია უკვე შეიცვალა, რადგან მეცნიერთა განცხადებით, მათ აღმოაჩინეს პენტაკვარკი, რომლის არსებობაც პირველად 1960-იან წლებში იწინასწარმეტყველეს. 50 წლიანი ძებნის შემდეგ ნაწილაკის აღმოჩენა მოხერხდა ცერნში, დიდი ადრონული კოლაიდერით ჩატარებულ LHCb (Large Hadron Collider beauty) ექსპერიმენტში.
როგორც ერთ-ერთ პოსტში გამცნეთ, ნიუ-იორკის ბრუკჰეივენის ეროვნულ ლაბორატორიაში მეცნიერებმა რეკორდი მოხსნეს და შექმნეს ყველაზე მაღალი ტემპერატურა, რაც კი ოდესმე ყოფილა დედამიწაზე – 4 ტრილიონი გრადუსი ცელსიუსით. თუმცა იქვე აღნიშნული იყო, რომ შვეიცარიაში მოღვაწე „ცერნის” ფიზიკოსები ამ შედეგის გაუმჯობესებას აპირებდნენ. ეს დღეც დადგა და ოფიციალურად გამოცხადდა, რომ ადამიანის მიერ შექმნილი ყველაზე მაღალი ტემპერატურა უკვე 5.5 ტრილიონ გრადუსს აღწევს.
ოთხშაბათ დილას (4.06.2012) ჟენევაში გამართულ აუდიენციაზე „ცერნის” გენერალურმა დირექტორმა როლფ ჰოიერმა დაადასტურა, რომ დიდ ადრონულ კოლაიდერზე მომუშავე ორი სხვადასხვა ჯგუფი 99%-ზე მეტითაა დარწმუნებული, რომ აღმოაჩინეს ჰიგსის ბოზონი, იგივე „ღმერთის ნაწილაკი”. ყოველ შემთხვევაში, ეს ნამდვილად არის აქამდე უცნობი ნაწილაკი, რომელიც ზუსტად იქ იყო, სადაც ჰიგსის არსებობას ვარაუდობდნენ.
როგორც იცით, 23 სექტემბერს „ცერნის” მეცნიერებმა ექსპერიმენტის შედეგებში მიღებული ანომალიის შესახებ გაავრცელეს განცხადება – ელემენტარულმა ნაწილაკებმა ნეიტრინოებმა გადააჭარბეს სიჩქარის ზღვრად მიჩნეულ მაჩვენებელს. ამ საკითხთან დაკავშირებით მეცნიერთა პოზიცია გაიყო, ზოგის აზრით, წინასწარ რაიმის თქმა რთული იყო და ექსპერიმენტს გადახედვა სჭირდებოდა, ზოგი კი მიიჩნევდა, რომ “ცერნის” ფიზიკოსები გამოთვლებში შეცდნენ. 18 ნოემბერს „ცერნმა” კიდევ ერთი განცხადება გაავრცელა – მათ ექსპერიმენტი გაიმეორეს და ისევ იგივე შედეგი მიიღეს. ამჯერად „ცერნის” მეცნიერებს იტალიელი ფიზიკოსები უპირისპირდებიან და აცხადებენ, რომ აინშტაინი სავსებით მართალი იყო.
როგორც იცით, 23 სექტემბერს “ცერნის” მეცნიერებმა ექსპერიმენტის შედეგებში მიღებული ანომალიის შესახებ გაავრცელეს განცხადება – ელემენტარულმა ნაწილაკებმა ნეიტრინოებმა გადააჭარბეს სიჩქარის ზღვრად მიჩნეულ მაჩვენებელს. ამ საკითხთან დაკავშირებით მეცნიერთა პოზიცია გაიყო, ზოგის აზრით, წინასწარ რაიმის თქმა რთული იყო და ექსპერიმენტს გადახედვა სჭირდებოდა, ზოგი კი მიიჩნევდა, რომ “ცერნის” ფიზიკოსები გამოთვლებში შეცდნენ. თუმცა გუშინ, 18 ნოემბერს, “ცერნმა” კიდევ ერთი განცხადება გაავრცელა – მათ ექსპერიმენტი გაიმეორეს და ისევ იგივე შედეგი მიიღეს.
გუშინ, 23 სექტემბერს ცერნის მეცნიერებმა სენსაციური განცხადება გაავრცელეს – ლაბორატორიულ პირობებში მათ დაკვირვება მოახდინეს ნეიტრინოებზე, რომლებმაც გადააჭარბეს სიჩქარის ზღვრად მიჩნეულ მაჩვენებელს – 299 792 კმ/წამს. ჟენევაში არსებული ნაწილაკების მასიური ამაჩქარებლის (დიდი ადრონული კოლაიდერი) ამოქმედების შემდგომ მათ 730 კმ დაფარეს 60 ნანოწამით უფრო სწრაფად, ვიდრე ამას სინათლის სხივი მოახერხებდა. 60 ნანოწამი დროის ძალიან პატარა და უმნიშვნელო მონაკვეთია, თუმცა ამ ექსპერიმენტში საკმაოდ დიდი მაჩვენებელი გამოდგა, რადგან კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენა აინშტაინის ფარდობითობის თეორია.
ჩრდილოეთის ციალი 