შეიძლება ფიქრობთ, რომ სხეული და გონება თქვენი საკუთრებაა. მაგრამ სინამდვილეში თქვენ მრავალი ორგანიზმის გაერთიანება ხართ – მათ შორის კი შესაძლოა, სხვა პიროვნებაც იყოს.

ერთ დროს თქვენი წარმოშობა ადვილად აიხსნებოდა. მამათქვენი შეხვდა დედათქვენს, დაიწყეს ურთიერთობა და პატარა განაყოფიერებული კვერცხუჯრედიდან გამოიჩეკეთ თქვენ. ნახევრად დედათქვენი ხართ, ნახევრად მამათქვენი და 100%-ით თქვენ.

თუმცა ეს მარტივი ისტორია ამჯერად გაცილებით ჩახლართულია. მშობლებიდან მემკვიდრეობით მიღებული გენების გარდა თქვენ ვირუსების, ბატერიებისა და შესაძლოა სხვა ადამიანების მოზაიკასაც წარმოადგენთ. მართლაც, თუკი ტყუპისცალი ხართ, დიდი ალბათობით სხეულსა და ტვინში თქვენი დედმამიშვილის ნაწილაკები გაქვთ. კიდევ უფრო უცნაური ისაა, რომ ისინი შეიძლება თქვენს ქცევაზე ახდენდნენ გავლენას.

განაგრძე კითხვა

ამ წლის დასაწყისში იტალიელმა ნეირომეცნიერმა სერჯიო კანავერომ მსოფლიო შოკში ჩააგდო, როცა განაცხადა, რომ მსოფლიოში პირველად ადამიანის თავის ტრანსპლანტაციას განახორციელებდა. ამ კვირაში კი მან დააკონკრეტა, რომ ოპერაცია 2017 წლის დეკემბრისთვისაა დაგეგმილი და ამ სადავო პროცედურის ჩასატარებლად თავების გადანერგვაში კვალიფიცირებული ქირურგი გადმოიბირა. ეს ყველაფერი ერთი შეხედვით საშინელებათა ჟანრის ფილმის სცენარს ჰგავს, თუმცა არსებობს ერთი ადამიანი, რომელიც იმედოვნებს, რომ მისი ცხოვრება ამ ოპერაციით გაუმჯობესდება.

განაგრძე კითხვა

ინოვაციურ კვლევაში კალიფორნიის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა გენმოდიციფირებული თაგვების ტვინის ნეირონებზე სტიმულირებით მოახერხეს მოგონებების წაშლა და შემდეგ ხელახლა გააქტიურება. მათ გამოიყენეს სინათლის პულსები, რაც, როგორც აქამდეც იყო ცნობილი, ტვინის უჯრედებს შორის კავშირს აძლიერებს ან ასუსტებს. ეს არის პირველი კვლევა, რომელიც პირდაპირ აჩვენებს, რომ ამ კავშირების, იგივე სინაფსების გაძლიერება ან დასუსტება მეხსიერების მთავარი საფუძველია. კვლევა 1-ლ ივნისს გამოქვეყნდა სამეცნიერო ჟურნალში „Nature”.

განაგრძე კითხვა

ადამიანის ტვინი წარმოუდგენლად ძლიერი ორგანოა, თუმცა მისი მოტყუება მაინც საკმაოდ ადვილია. დააკვირდით ზემოთ განთავსებულ სურათს – წრეებიდან ზოგიერთი ისე ჩანს, თითქოს ბრუნავენ, რისი მიზეზიც არის ოპტიკური ილუზია, სახელად პერიფერიული მოძრაობის ილუზია. არსებობს კიდევ რამდენიმე მეთოდი ტვინის „დასაჰაკად”, რომელთა გამოცდაც თავად შეგიძლიათ იმის დასადგენად, რამდენად ადვილია თქვენი ტვინის მოტყუება.

განაგრძე კითხვა

თუკი ვინმეს აღვიძებთ, გამოდის, რომ საკმარისად არ უძინია. აქედან გამომდინარე, მაღვიძარა საუკეთესო საშუალებაა ძილის მოსაკლებად, რადგან ჩარევის გარეშე გაღვიძება ხშირად იმის მანიშნებელია, რომ უბრალოდ კარგად დაისვენეთ. მაგრამ რატომაა, რომ როცა მაღვიძარაზე ადრე გვეღვიძება, თითქმის ყოველთვის სულ რამდენიმე წუთია დარჩენილი მის დარეკვამდე?

განაგრძე კითხვა

ადამიანებზე ექსპერიმენტების ჩატარება ალბათ მუდმივად საკამათო თემა იქნება. ერთი მხრივ, ამ გზით ადამიანის სხეულზე მეტ ინფორმაციას ვიღებთ, რაც მომავალში გამოგვადგება, მეორე მხრივ კი ეთიკური საკითხების პრობლემა წამოიჭრება. როგორც ცივილიზებულ ადამიანებს, გვიწევს ამ ორის დაბალანსება და ოქროს შუალედის პოვნა. შესაბამისად, ექსპერიმენტები მის ობიექტებს მინიმალურ ან ნულოვან ზიანს უნდა აყენებდნენ. თუმცა საქმე ყოველთვის ასე იდეალურად არაა და ხშირად სრულიად საწინააღმდეგო რამეებიც ხდება. ქვემოთ მოყვანილ სადისტურ ექსპერიმენტებში ადამიანებს მხოლოდ ლაბორატორიის თაგვის ფუნქცია ჰქონდათ იმათგან, ვინც გადაწყვიტა, ღმერთის როლი ეთამაშა.

განაგრძე კითხვა

კოლოსალური სილამაზე და შიშის მომგვრელი კომპლექსურობა – რისი შედეგია სამყაროს საოცრებები, კოსმოსური შემთხვევითობის თუ გონიერი შემოქმედების? საუკუნეების განმავლობაში რელიგიასა და მეცნიერებას მწვავე უთანხმოება ჰქონდათ. ამჟამად მეცნიერება აქტიურად იკვლევს ამ საკითხს და ფიზიკოსების ნაწილი ფიქრობს, რომ გასაღები მათემატიკაშია, ნევროლოგების აზრით, ის ტვინში იმალება, პროგრამისტები კი თვლიან, რომ ღმერთი ერთ-ერთი მათგანია და ჩვენი სამყარო სხვა არაფერია, თუ არა მის მიერ შექმნილი სიმულაცია.

განაგრძე კითხვა

თქვენს თავებში გამოუკვლევი სამყარო იმალება. მასში ინახება ყველანაირი ინფორმაცია – რა იცით, რას გრძნობთ, ფიქრები, რომლებზეც წარმოდგენაც კი არ გაქვთ. დღესდღეობით მეცნიერება ჩვენი გონების მიუწვდომელ სიღრმეებს იკვლევს, რათა დაადგინოს მისი რეალური ძალა და ქვეცნობიერის საიდუმლოებები ამოხსნას.

ქვეცნობიერი წარმოადგენს ჩვენი ძირითადი შიშებისა და სურვილების წყაროსა და სიზმრების სათავეს, ეს არის ადგილი, სადაც ჩვენი ალტერ ეგო იმალება. თუმცა თანამედროვე ნეირომეცნიერების კვლევების შედეგად აშკარა ხდება, რომ ქვეცნობიერი აკონტროლებს ცხადში მიმდინარე ყველა მომენტს. თუკი სრულად შევიცნობთ ჩვენი გონების იდუმალ მხარეებს, შეგვეძლება გავხდეთ უფრო ჭკვიანები, ჯანმრთელები და შემოქმედებითები, ვიდრე ოდესმე წარმოგვედგინა.

განაგრძე კითხვა

რუდი: მეგონა, რომ მოვკვდი და ჯოჯოხეთში მოვხვდი.
გვენი: ლამის ჩავთვალე, რომ ჩემი შვილი ღმერთი იყო.
ბერნი: როგორც აღმოჩნდა, ის ფიქრობდა, რომ მე იოსები ვიყავი, თავად კი მარიამი და ჩვენი პატარა ჩარლი – ქრისტე.

ეს ადამიანები იტანჯებიან ტვინის ერთ-ერთი ყველაზე უცნაური დაავადებით – ისინი ფიქრობენ, რომ ღმერთთან ჰქონდათ კავშირი. მათი უჩვეულო მდგომარეობა მეცნიერებს საშუალებას აძლევს, უფრო ღრმად ჩაწვდნენ რწმენასა და ადამიანის გონებას. შედეგად მკვლევარები სვამენ ყველაზე ამაფორიაქებელ კითხვას – შესაძლებელია თუ არა, ტვინის ფიზიკური სტრუქტურა გვაპროგრამებდეს ისე, რომ ღმერთის არსებობა დავიჯეროთ?

განაგრძე კითხვა