კაცობრიობა მიდრეკილია მის გარშემო მდებარე ბუნებრივი სამყაროს რომანტიზირებისკენ. ადამიანები არც ისე კარგები ვართ – ვანადგურებთ ბუნებრივ რესურსებს, ზიანს ვაყენებთ გარემოს და ხშირად ეგოისტურად ვიქცევით. მაგრამ სხვა ცხოველები? ისინი მშვიდობისმოყვარე და კეთილები არიან. მაგალითი მათგან უნდა ავიღოთ, ხომ ასეა?
არა. ზოგჯერ ცხოველებიც არ გვიდებენ ტოლს. მათ შორის არიან ისინიც, რომლებიც ტრადიციულად ძალიან საყვარელ და უწყინარ არსებებად ითვლებიან. წარმოგიდგენთ რამდენიმე მაგალითს.
1960 წლამდე ცხოველთა ინტელექტთან დაკავშირებული ნაშრომების უმეტესობა მათ ქცევებს ეხებოდა. ჩატარებულა ცნობილი ექსპერიმენტებიც, როგორიც იყო პავლოვის ცდები ძაღლებზე და თორნდაიკის ოპერანტული პირობითობა. 1960 წლის შემდეგ კვლევის არეალი გაფართოვდა და მოიცვა ცხოველთა კოგნიტიური მხარეებიც. მას შემდეგ დიდი ხნის განმავლობაში იყო დავა, აქვთ თუ არა ცხოველებს რეალური ცნობიერება.
სრული სურათი, თუ რას ფიქრობენ ცხოველები, შეიძლება ვერასდროს მივიღოთ, მაგრამ მათი ინტელექტის მაგალითები უკვე გაგვაჩნია.
ყოველ წელს, ნოემბრის მიწურულს, ფარერის კუნძულების სანაპიროზე ზღვა მეწამულ ფერს იღებს. სამწუხაროდ, ეს არც გამორიყული წყალმცენარეების გამოა და არც წყალში ჩაღვრილი საღებავი ქმნის ასეთ სურათს – ამ ყველაფრის მიზეზი ადგილობრივი მოსახლეობის უძველესი ტრადიციაა, რომელიც შავი დელფინების ხოცვა-ჟლეტაში გამოიხატება.
დილის სუსხის მიუხედავად, კანადური ბატები ტბაში ეშვებიან და ტერფებს ისველებენ. მტკნარი წყლის არეები შესვენების ადგილია ამ გადამფრენი ფრინველებისთვის, რომლებიც გასულ საუკუნეში გადაჭარბებული ნადირობის მსხვერპლნი იყვნენ, ასევე დიდი რაოდენობით გაუჩანაგეს ნესტიანი ტერიტორიები. ბოლო პერიოდში ისინი ნელ-ნელა შეეჩვივნენ ადამიანების მიერ ხელოვნურად შექმნილ წყლიან ადგილებს, მაგალითად, გოლფის მოედნებს, პარკებს, აეროპორტებს. ამის გამო მუდმივ უსიამოვნებად იქცნენ, რიგ ადგილებში კი – სერიოზულ პრობლემად.
ჩრდილოეთის ციალი 