ვინ ვართ და საიდან მოვდივართ? არსებობს შემოქმედი? ეს კითხვები კაცობრიობასავით ძველია და ბევრი ფიქრობს, რომ მასზე სწორი პასუხი გააჩნია. ამ დილემების ამოხსნის მცდელობაში ისტორიის მანძილზე მრავალი მითი შეიქმნა. გასაკვირი კი არა მათ შორის არსებული განსხვავებები, არამედ მსგავსებებია, მიუხედავად იმისა, რომ ისინი იქმნებოდნენ სხვადასხვა ეპოქებსა და კულტურებში.
ჭდე: ადამიანი
არის თუ არა ჩვენი სამყარო კომპიუტერული სიმულაცია?
ფილოსოფოსები ჯერ კიდევ პლატონის დროიდან ეჭვობდნენ, რომ სამყარო, რომელშიც ჩვენ ვცხოვრობთ, რეალური არაა. კომპიუტერების განვითარებასთან ერთად ეს იდეა ისევ გამოვიდა დღის სინათლეზე და ახალი მიმართულება შეიძინა. ამას ხელი შეუწყო ზოგიერთმა ფილმებმაც, როგორიცაა „დასაწყისი”, „ბნელი ქალაქი” და „მატრიცის” ტრილოგია. რამდენად შესაძლებელია, ჩვენ უბრალოდ კომპიუტერულ სიმულაციაში ვცხოვრობდეთ? წარმოგიდგენთ ამ მოსაზრების მხარდამჭერ არგუმენტებს.
10 უცნაურობა, რომლებიც ევოლუციამ გვისახსოვრა
● გიფიქრიათ, რატომ მიილტვით ტკბილი, მარილიანი, ცხიმიანი და მსგავსი არაჯანსაღი საკვებისკენ?
ადამიანს საარსებოდ სჭირდება ცილები, ცხიმები, ნახშირწყლები და ვიტამინები/მინერალები. სწორედ ეს ნაერთები იყო იმ საკვებში, რომლებსაც ჩვენი წინაპრები მიირთმევდნენ: ცხოველის ხორცი, თევზი, ხილი და ბოსტნეული. ამიტომაც ჩამოგვიყალიბდა ლტოლვა მათ მიმართ, რადგან ტკბილი ასოცირდება ხილ-ბოსტნეულის ბუნებრივ სიტკბოებასთან, მარილიანობა და ცხიმიანობა – ხორცთან და ა.შ. ტკბილი გაზიანი სასმელები და კანფეტ-შოკოლადები ნარკოტიკივით მოქმედებს, მათი სიტკბოება იწვევს ჯანსაღი ხილისა და ბოსტნეულის ასოციაციებს, მაგრამ ორგანიზმი მათგან ვერ იღებს ვიტამინებს. ამის შედეგად ტვინი მათ უფრო დიდი რაოდენობით ითხოვს, რათა საჭირო ნივთიერებები შემდეგ ჯერზე მაინც მიიღოს. იგივეა მარილიან საკვებზე, როგორიცაა კარტოფილი ფრი და ჩიპსები. ევოლუციას ხომ არაფერი მოეხსენებოდა იმაზე, თუ როგორ შექმნიდნენ მომავალში ადამიანები მკვებავი ნივთიერებებისგან დაცლილ მავნე საკვებს სიჯანსაღის არომატით!
უკვდავების უარყოფითი მხარეები
ცხოვრებაში ერთხელ მაინც ალბათ ყველას გიფიქრიათ, რა მოხდებოდა, ადამიანები რომ უკვდავები ვიყოთ. ერთი შეხედვით, ეს არაჩვეულებრივი პერსპექტივაა – არანაირი სიკვდილის შიში, მრავალი საოცარი რამის გამოცდა, ადამიანური პროგრესის თვალყურის დევნება და მასში მონაწილეობა, მსოფლიოს მოვლა და სხვა მრავალი რამ, რასაც შეზღუდული სიცოცხლის მანძილზე ვერ ვახერხებთ. მაგრამ ისევე როგორც ყველაფერს, უკვდავებასაც გააჩნია ნეგატიური მხარე, რომელსაც ამ პოსტში გაეცნობით. სიაში წარმოდგენილია ეთიკური, სოციალური და ფსიქოლოგიური პრობლემები, რომლის გამოცდაც სავარაუდოდ მოუწევთ უკვდავ არსებებს. სიტყვა „უკვდავი” ამ შემთხვევაში აღნიშნავს მდგომარეობას, როცა ადამიანს არ ემუქრება ბუნებრივი მიზეზით სიკვდილი (სხეულის დაუძლურება, ავადმყოფობა და ა.შ.).
8 ფილოსოფიური კითხვა, რომლებსაც შესაძლოა, ვერასდროს ვუპასუხოთ
ფილოსოფია ხშირად ისეთ საკითხებს ეხება, რომლებიც მეცნიერების სფეროს მიღმაა. ფილოსოფოსებს შეუძლიათ იმსჯელონ ყველაფერზე, დაწყებული მეტაფიზიკიდან დამთავრებული მორალით, რაც იმას ნიშნავს, რომ მათ აქვთ შანსი, ნათელი მოჰფინონ ზოგიერთ უძველეს და უმნიშვნელოვანეს ეგზისტენციალურ საკითხებს. თუმცა მიუხედავად ამისა, არსებობს რიგი კითხვები, რომლებსაც ალბათ ვერასდროს გაეცემა ზუსტი პასუხი, რადგან ადამიანის გაგების უნარის მიღმა დგას.
მორიგი 10 მნიშვნელოვანი მომენტი კაცობრიობის ისტორიაში
განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი აღმოჩენები თუ გამოგონებები, რომლებმაც გააუმჯობესა კაცობრიობის ყოფა-ცხოვრება და გავლენა მოახდინა თითქმის მთელ მსოფლიოზე – ნაწილი II.
10 მნიშვნელოვანი მომენტი კაცობრიობის ისტორიაში
ამაყად შეიძლება ითქვას, რომ განვითარებული ინტელექტისა და გარემოზე მოხდენილი მანიპულაციების მეშვეობით ადამიანებმა გაცილებით მეტს მიაღწიეს, ვიდრე დედამიწაზე მობინადრე ნებისმიერმა სხვა სახეობამ. დღევანდელი ტექნოლოგიით შესაძლებელია ხელოვნური ქსოვილების შექმნა, მთვარეზე გაფრენა, ქირურგიაში ლაზერის გამოყენება, ატომის გახლეჩა და ა.შ. თუმცა ამ საოცარი მიღწევების დიდი ნაწილი მხოლოდ საზოგადოების მაღალი ფენებისთვისაა ხელმისაწვდომი და რიგითი მოსახლეობის ყოფა-ცხოვრებაზე გავლენას არ ახდენს. ასეა თუ ისე, არსებობს ისეთი მიღწევები თუ აღმოჩენები, რომლებმაც თითქმის ყველა ადამიანზე იმოქმედა და ცხოვრების პირობები მნიშვნელოვნად გაგვიუმჯობესა.
ადამიანისა და შიმპანზეს შედარება: მსგავსებები და სხვაობები
ევოლუციურად შიმპანზეები ადამიანების ყველაზე ახლო ნათესავებად ითვლებიან, მაგრამ მიუხედავად ამისა, ეს არსებები მსოფლიოს უმეტესი ნაწილისთვის უცნობად რჩებოდნენ, ვიდრე ჩარლზ დარვინმა არ დაწერა მათ შესახებ 1859 წელს და ამგვარად ხელი შეუწყო მათ პოპულარიზაციას. შიმპანზეების შესახებ არსებული ინფორმაციის დიდი ნაწილი ბოლო პერიოდში გამოაშკარავდა, თუმცა მათზე გარკვეული სახის არასწორი შეხედულებებიც გავრცელდა. წარმოგიდგენთ შიმპანზეებსა და ჩვენ შორის არსებულ მსგავსებებსა და განსხვავებებს.
როგორ გამოიყურებოდნენ ადამიანთა წინაპრები?
დრეზდენში გამართულ გამოფენაზე მეცნიერებმა წარმოადგინეს ადამიანის ევოლუციური ოჯახის ყველაზე შორეული წევრების გამოსახულებები, რომელთა მისაღებადაც სასამართლო მედიცინის ტექნოლოგია გამოიყენეს.
რამდენად ჭკვიანები არიან მაიმუნები?
მაიმუნების ინტელექტის შესახებ სერიოზული მტკიცებულებები 1960-იან წლებში გაჩნდა გომბეში, ტანზანიაში. ცნობილი ბრიტანელი მეცნიერი, ჯეინ გუდოლი აკვირდებოდა შიმპანზეებს და შენიშნა, რომ ისინი ჭიანჭველების “მოსანადირებლად” რტოებს იყენებდნენ (იხ. სურათი). ეს გახლდათ პირველი დადასტურება იმისა, რომ შიმპანზეებიც აკეთებენ და იყენებენ იარაღს ინსტინქტების დასაკმაყოფილებლად. მანამდე იარაღის გამოყენება ითვლებოდა უნიკალურ, მხოლოდ ადამიანისთვის დამახასიათებელ მოვლენად. ამ აღმოჩენის შემდეგ მეცნიერებმა ისიც დაადგინეს, რომ ჩვენი ევოლუციური ნათესავები ჟესტების ენას იყენებენ, ამზადებენ შუბის მაგვარ იარაღებს და მათი მეშვეობით ნადირობენ, მეხსიერების ტესტებში კი ზოგჯერ სტუდენტებსაც ჯობნიან.
ჩრდილოეთის ციალი 