ადამიანის ტვინი წარმოუდგენლად ძლიერი ორგანოა, თუმცა მისი მოტყუება მაინც საკმაოდ ადვილია. დააკვირდით ზემოთ განთავსებულ სურათს – წრეებიდან ზოგიერთი ისე ჩანს, თითქოს ბრუნავენ, რისი მიზეზიც არის ოპტიკური ილუზია, სახელად პერიფერიული მოძრაობის ილუზია. არსებობს კიდევ რამდენიმე მეთოდი ტვინის „დასაჰაკად”, რომელთა გამოცდაც თავად შეგიძლიათ იმის დასადგენად, რამდენად ადვილია თქვენი ტვინის მოტყუება.
კატეგორია: ფსიქოლოგია
რატომ გვეღვიძება მაღვიძარას დარეკვამდე რამდენიმე წუთით ადრე?
თუკი ვინმეს აღვიძებთ, გამოდის, რომ საკმარისად არ უძინია. აქედან გამომდინარე, მაღვიძარა საუკეთესო საშუალებაა ძილის მოსაკლებად, რადგან ჩარევის გარეშე გაღვიძება ხშირად იმის მანიშნებელია, რომ უბრალოდ კარგად დაისვენეთ. მაგრამ რატომაა, რომ როცა მაღვიძარაზე ადრე გვეღვიძება, თითქმის ყოველთვის სულ რამდენიმე წუთია დარჩენილი მის დარეკვამდე?
მეცნიერული კვლევები, რომლებიც ჩვენს უარყოფით მხარეს ააშკარავებს
● ქველმოქმედი ადამიანები ნაკლებად გვიყვარს.
კუპიურებით სავსე საფულე რომ იპოვოთ, დაუბრუნებთ პატრონს? სწორედ ამ საკითხზე ჩაატარეს კვლევა ედინბურგელმა ფსიქოლოგებმა, თუმცა მეტად საინტერესო რომ გაეხადათ, რამდენიმე პუნქტიც დაამატეს. მათ მთელ ქალაქში გაანაწილეს 240 საფულე, რომლებშიც მფლობელის მისამართი იყო აღნიშნული და სხვადასხვა სახის ფოტოებიც დაურთეს. ზოგან ეს იყო ჩვილი ბავშვები ან საყვარელი ლეკვები, ზოგან მოხუცი წყვილი. ზოგ საფულეში ფოტო საერთოდ არ იყო, ზოგი კი შეიცავდა მინიშნებას, რომ პატრონი ხშირად რიცხავდა თანხას საქველმოქმედო ორგანიზაციებში. როგორც აღმოჩნდა, საფულის დაკარგვის შემთხვევაში დაბრუნების ალბათობა მაქსიმუმია (88%) მაშინ, როცა შიგნით ბავშვის სურათი დევს, ხოლო ქველმოქმედებს ყველაზე ნაკლებად (20%) წყალობთ ბედი (თუ არ ჩავთვლით საფულეებს, სადაც მხოლოდ მისამართი იყო – 15%). შესაბამისად, თუკი პატარა გყავთ, 4-ჯერ მეტია საფულის დაბრუნების შანსი, ვიდრე მაშინ, როცა თანხას გაჭირვებულებს უზიარებთ.
ჰყავს თუ არა სამყაროს შემოქმედი?
კოლოსალური სილამაზე და შიშის მომგვრელი კომპლექსურობა – რისი შედეგია სამყაროს საოცრებები, კოსმოსური შემთხვევითობის თუ გონიერი შემოქმედების? საუკუნეების განმავლობაში რელიგიასა და მეცნიერებას მწვავე უთანხმოება ჰქონდათ. ამჟამად მეცნიერება აქტიურად იკვლევს ამ საკითხს და ფიზიკოსების ნაწილი ფიქრობს, რომ გასაღები მათემატიკაშია, ნევროლოგების აზრით, ის ტვინში იმალება, პროგრამისტები კი თვლიან, რომ ღმერთი ერთ-ერთი მათგანია და ჩვენი სამყარო სხვა არაფერია, თუ არა მის მიერ შექმნილი სიმულაცია.
ქვეცნობიერის საიდუმლოებები
თქვენს თავებში გამოუკვლევი სამყარო იმალება. მასში ინახება ყველანაირი ინფორმაცია – რა იცით, რას გრძნობთ, ფიქრები, რომლებზეც წარმოდგენაც კი არ გაქვთ. დღესდღეობით მეცნიერება ჩვენი გონების მიუწვდომელ სიღრმეებს იკვლევს, რათა დაადგინოს მისი რეალური ძალა და ქვეცნობიერის საიდუმლოებები ამოხსნას.
ქვეცნობიერი წარმოადგენს ჩვენი ძირითადი შიშებისა და სურვილების წყაროსა და სიზმრების სათავეს, ეს არის ადგილი, სადაც ჩვენი ალტერ ეგო იმალება. თუმცა თანამედროვე ნეირომეცნიერების კვლევების შედეგად აშკარა ხდება, რომ ქვეცნობიერი აკონტროლებს ცხადში მიმდინარე ყველა მომენტს. თუკი სრულად შევიცნობთ ჩვენი გონების იდუმალ მხარეებს, შეგვეძლება გავხდეთ უფრო ჭკვიანები, ჯანმრთელები და შემოქმედებითები, ვიდრე ოდესმე წარმოგვედგინა.
უჩვეულო ფაქტები პლაცებოს ეფექტის შესახებ
ადამიანის ფიზიოლოგიასა და ფსიქოლოგიასთან დაკავშირებული ფენომენებიდან პლაცებოს ეფექტი ერთ-ერთი ყველაზე უცნაური და ნაკლებად ამოხსნილი მოვლენაა. მასზე ყველას გვსმენია, მაგალითად ის, რომ შეგვიძლია ავადმყოფობებისგან განვიკურნოთ მხოლოდ იმიტომ, რომ გვჯერა, ასე მოხდება. სხვა სიტყვებით, ვატყუებთ ორგანიზმს და ვაჯანსაღებთ მას, რაც ტვინის ძლევამოსილებას ამტკიცებს. თუმცა ამის გარდა არსებობს პლაცებოს ეფექტის გარკვეული ასპექტები, რომელთა ახსნა ექიმებისა და მეცნიერებისთვისაც კი რთულია.
არის თუ არა ღმერთი ტვინის „შემოქმედება”?
რუდი: მეგონა, რომ მოვკვდი და ჯოჯოხეთში მოვხვდი.
გვენი: ლამის ჩავთვალე, რომ ჩემი შვილი ღმერთი იყო.
ბერნი: როგორც აღმოჩნდა, ის ფიქრობდა, რომ მე იოსები ვიყავი, თავად კი მარიამი და ჩვენი პატარა ჩარლი – ქრისტე.
ეს ადამიანები იტანჯებიან ტვინის ერთ-ერთი ყველაზე უცნაური დაავადებით – ისინი ფიქრობენ, რომ ღმერთთან ჰქონდათ კავშირი. მათი უჩვეულო მდგომარეობა მეცნიერებს საშუალებას აძლევს, უფრო ღრმად ჩაწვდნენ რწმენასა და ადამიანის გონებას. შედეგად მკვლევარები სვამენ ყველაზე ამაფორიაქებელ კითხვას – შესაძლებელია თუ არა, ტვინის ფიზიკური სტრუქტურა გვაპროგრამებდეს ისე, რომ ღმერთის არსებობა დავიჯეროთ?
10 ყველაზე არაეთიკური ფსიქოლოგიური ექსპერიმენტი
ფსიქოლოგია შედარებით ახალგაზრდა მეცნიერებაა, რომელმაც განსაკუთრებული პოპულარობა მეოცე საუკუნეში მოიპოვა. ადამიანის ქცევისა და აზროვნების პროცესის შესასწავლად მრავალი ექსპერიმენტი ჩატარდა, რასაც მოჰყვა ის, რომ ზოგიერთი ფსიქოლოგი ძალიან შორს წავიდა და დაკვირვებისას გადაუხვია ეთიკურ ნორმებსა და სტანდარტებს. თუმცა ამ ყველაფერს ერთი დადებითი თვისებაც ჰქონდა – ფსიქოლოგიის მეცნიერებას ახალი აღმოჩენები შემატა.
გავრცელებული ხარვეზები ადამიანის ფიქრებში
ადამიანის გონება საოცარი რამაა. ცოდნა და ფიქრის უნარი გვაძლევს საშუალებას, სწრაფად დავამუშავოთ ინფორმაცია. შეიძლება ერთ საკითხზე ფიქრობდეთ, მაგრამ ტვინის ქვეცნობიერი ათასობით სხვა იდეებს ამუშავებდეს. თუმცა სამწუხაროდ, ჩვენი ტვინი არაა სრულყოფილი, მას გააჩნია ხარვეზები, უშვებს შეცდომებს, რაც გარკვეულ სიტუაციებში ვლინდება. ეს ემართება ყველას, მიუხედავად ასაკისა, სქესისა, განათლებისა, ინტელექტისა და სხვა ფაქტორებისა.
პარადოქსული რეაქციები
პარადოქსული ქმედებები, რომლებიც არაადეკვატურ რეაქციებსა და ქცევებში გამოიხატება, მილიონობით ადამიანს ახასიათებს. ამის გამოსასწორებლად ხშირად საჭიროა ფსიქოთერაპია, რომელიც შეიძლება წლობით გაგრძელდეს.
ჩრდილოეთის ციალი 